Wszyscy, bez względu na wiek, w ciągu
całego dnia tracimy zapasy wody. Woda opuszcza nasze ciało, gdy oddychamy,
płaczemy, pocimy się i korzystamy z toalety. Nie zawsze da się zapobiec
odwodnieniu u dziecka, ale są pewne działania, które możesz podjąć, aby to
ryzyko zminimalizować. Przede wszystkim – naucz się rozpoznawać znaki
ostrzegawcze odwodnienia. Jak to zrobić? Podpowiadamy!
W ciągu każdego dnia, maluch uzupełnia
swoje zapasy wody za pomocą jedzenia i picia, ale w niektórych przypadkach
dzieci mogą stracić więcej wody niż normalnie. Gorączka, zapalenie
żołądka, zabawa na zewnątrz w czasie upałów lub zbyt duża ilość ćwiczeń, mogą
spowodować zbyt dużą utratę płynu a to z kolei może doprowadzić do odwodnienia.
Czynniki ryzyka odwodnienia u małych
dzieci obejmują:
- nie picie wystarczającej ilości wody
- wymioty
- biegunkę
- infekcje wirusowe, takie jak rotawirus, wirus Norwalk i adenowirus
- zakażenia bakteryjne, w tym Salmonella , Escherichia coli , Campylobacter i Clostridium difficile
- infekcje pasożytnicze, takie jak Giardia lamblia
- nadmierne pocenie się z powodu gorączki lub upałów
- gorączkę
- przewlekłe choroby, takie jak cukrzyca , zaburzenia jelit, celiakia i mukowiscydoza
- reakcje na leki
- gorącą i wilgotną pogodę
Odwodnienie jest stanem, którego w żadnym
wypadku nie należy lekceważyć. Podczas odwodnienia, organizm nie ma
wystarczającej ilości płynów i wody, aby funkcjonować prawidłowo. W
ciężkich przypadkach może to prowadzić do uszkodzenia mózgu, a nawet śmierci.
Jak rozpoznać, czy dziecko jest zagrożone
odwodnieniem?
Odwodnienie ma miejsce, gdy więcej płynu
opuszcza ciało niż się do niego dostaje. Dzieci są bardziej podatne na
odwodnienie niż nastolatki i dorośli, ponieważ mają mniejsze ciała, a co za tym
idzie, mają mniejsze rezerwy wody.
Niektóre małe dzieci ulegają odwodnieniu,
ponieważ nie piją wystarczającej ilości wody. Inne czynniki, które mogą
zwiększać ryzyko odwodnienia twojego malucha, obejmują: gorączkę, wymioty,
biegunkę, nadmierne pocenie oraz ubogie przyjmowanie płynów podczas choroby.
Biegunka może być spowodowana infekcją
(wirusową, bakteryjną lub pasożytniczą), alergią pokarmową lub nadwrażliwością,
stanem chorobowym takim jak nieswoiste zapalenie jelit lub reakcją na
lek. Jeśli twój maluch wymiotuje, ma wodniste stolce lub nie jest w stanie
lub nie chce pić z powodu choroby, monitoruj go pod kątem oznak odwodnienia i
bądź gotowa na szybką reakcję.
Znaki
ostrzegawcze odwodnienia u małych dzieci
Odwodnienie może nastąpić bardzo powoli z
czasem lub może się zdarzyć nagle. Małe dzieci z chorobą, zwłaszcza grypą
żołądkową, powinny być uważnie monitorowane pod kątem oznak
odwodnienia. Znaki ostrzegawcze nie zawsze są jednak oczywiste.
Nie czekaj, aż twoje dziecko będzie
nadmiernie spragnione.
Zwróć uwagę na następujące znaki
ostrzegawcze:
- suche, popękane usta
- ciemne zabarwienie moczu
- mała ilość moczu lub brak moczu przez
osiem godzin
- zimna lub sucha skóra
- zapadnięte oczy lub zapadnięte miękkie
miejsce na głowie (u niemowląt)
- nadmierna senność
- niski poziom energii
- brak łez podczas płaczu
- przyspieszony oddech lub tętno
W najpoważniejszych przypadkach, maluch
może majaczyć lub stracić przytomność.
Diagnozowanie odwodnienia
Aby zrozumieć przyczynę i nasilenie
odwodnienia u malucha, lekarz powinien prześledzić historię zdrowotną dziecka,
omówić z jego opiekunem dokuczające mu objawy oraz przeprowadzić badanie
fizykalne.
Lekarz może również zlecić konkretne
badania laboratoryjne, takie jak:
- pełna
morfologia krwi w poszukiwaniu zakażeń
- posiewy
krwi w celu sprawdzenia zakażeń
- testy
chemiczne krwi w celu wykrycia zaburzeń równowagi elektrolitowej, w przypadkach
biegunki i wymiotów
- badania
moczu w celu wykrycia zakażeń pęcherza moczowego, określenia stopnia
odwodnienia i sprawdzenia niekontrolowanej cukrzycy
- rentgen
klatki piersiowej
- badanie
na zakażenie rotawirusem
- analiza
stolca
- nakłucie
lędźwiowe do zbadania płynu rdzeniowego
Leczenie odwodnienia u małych dzieci
Jedynym sposobem skutecznego leczenia
odwodnienia jest uzupełnienie utraconych płynów. Łagodne odwodnienie można
opanować w domu. Jeśli twój maluch ma biegunkę, wymioty lub gorączkę lub
wykazuje oznaki odwodnienia, wykonaj następujące czynności.
- Daj dziecku doustne rozwiązanie
nawadniające. Zwykła woda zwykle nie wystarcza. Jeśli nie masz doustnego
roztworu nawadniającego, możesz spróbować podać dziecku mleko lub rozcieńczony
sok.
- Powoli podawaj płyn maluchowi, aż jego
mocz będzie czysty. Jeśli dziecko wymiotuje, dawaj mu tylko niewielką
ilość płynu naraz. Na początku może tolerować tylko łyżkę wody, ale lepsze to
niż nic. Stopniowo zwiększaj częstotliwość i ilość podawania
wody. Zbyt szybkie podawanie wody może spowodować nawrót wymiotów.
- Jeśli nadal karmisz piersią, kontynuuj
to. Możesz również podać dziecku roztwór nawadniający w butelce.
Zapobieganie odwodnieniu u małych dzieci
Ważne jest, aby rodzice umieli rozpoznać
pierwsze oznaki odwodnienia. Jeśli twój maluch jest nadmiernie spragniony,
może już być za późno.
Oto kilka kroków, które należy podjąć, aby
zapobiec odwodnieniu:
- Jeśli twój maluch zachoruje, pamiętaj o
podawaniu mu płynów już przy pierwszych oznakach choroby.
- Małe dzieci, które nie jedzą i nie piją z
powodu bólu gardła, mogą wymagać złagodzenia bólu za pomocą paracetamolu lub
ibuprofenu.
- Naucz malucha, jak umyć ręce przed jedzeniem
lub piciem i po skorzystaniu z łazienki, aby uniknąć zakażenia.
- Zachęć dzieci do picia dużej ilości wody
przed, w trakcie i po wysiłku. Daj maluchom zwykłą wodę zamiast słodkich
napojów, ponieważ słodzone lub słone potrawy i napoje mogą prowadzić do
odwodnienia.
- Jeśli jesteś na zewnątrz w gorący letni dzień,
pozwól dziecku cieszyć się basenem, zraszaczem lub odpocząć w chłodnym,
zacienionym otoczeniu i podawaj mu dużo wody.
Kiedy
należy zgłosić się do lekarza, jeśli twoje dziecko jest odwodnione?
Zabierz dziecko do lekarza, jeśli:
- jego stan nie wydaje się poprawiać lub
dziecko jest coraz bardziej odwodnione
- w stolcu lub wymiocinach malucha jest krew
- dziecko odmawia picia
- wymioty lub biegunka twojego malucha są
uporczywe i ciężkie
- biegunka trwa dłużej niż kilka dni
- dziecko ma gorączkę
- dziecko odczuwa ból brzucha
- dziecko ma ból odbytnicy
- dziecko jest apatyczne
- dziecko płacze bez łez
- dziecko ma podkrążone oczy
Kluczowe fakty na temat odwodnienia
- Niemowlęta i młodsze dzieci są bardziej narażone na odwodnienie.
- Wczesne, odpowiednie leczenie może zapobiec odwodnieniu.
- Dzieci z łagodnym odwodnieniem można leczyć w domu.
- Dzieci z umiarkowanym lub ciężkim odwodnieniem powinny udać się do lekarza.
- Główne objawy odwodnienia u dzieci obejmują: suche, popękane usta, ciemne zabarwienie moczu, małą ilość moczu lub brak moczu przez osiem godzin, zimną lub suchą skórę, zapadnięte oczy lub zapadnięte miękkie miejsce na głowie (u niemowląt), nadmierna senność, niski poziom energii, brak łez podczas płaczu oraz przyspieszony oddech lub tętno.
- Rada: należy podawać dzieciom zwykłą wodę zamiast słodkich napojów, ponieważ słodzone lub słone potrawy i napoje mogą prowadzić do odwodnienia.
Autor: Anna Borkowska
1twenty-second