Dotyka około 4% kobiet w ciąży, najczęściej powstaje w III trymestrze ciąży i stanowi poważne zagrożenie dla życia nienarodzonego dziecka. Cholestaza ciążowa, bo to o niej mowa, może być jednak łatwo poskromiona – wystarczy, że ciężarna szybko rozpozna jej objawy i bez zwlekania zgłosi się do lekarza.
Cholestaza ciążowa – dlaczego powstaje?
Jak wspomnieliśmy, cholestaza ciążowa jest zaburzeniem najczęściej pojawiającym się pod koniec ciąży. Cholestazę możemy zdefiniować jako zastój żółci, będący efektem nieprawidłowej pracy wątroby. Według specjalistów, wątroba „nie wytrzymuje” nadmiernego obciążenia hormonami płciowymi (estrogenem oraz progesteronem), które najwyższy swój poziom osiągają właśnie w III trymestrze ciąży.
Raz jeszcze należy podkreślić, że obecnie istnieją metody na opanowanie choroby w sposób bezpieczny dla matki i dziecka. Jeżeli jednak zdarzyłoby się, że ciężarna przez dłuższy czas zignoruje objawy nieprawidłowości, może dojść do konsekwencji tak poważnych, jak:
• krwotok porodowy
• poród przedwczesny
• wewnątrzmaciczne obumarcie płodu
Jak widać, skutki zignorowania objawów mogą być bardzo poważne. Objawy powinny znać nie tylko kobiety w III trymestrze, ale i przyszłe mamy w ciążach na wcześniejszych etapach. Jeśli bowiem cholestaza ciążowa wystąpi wcześnie (np. w 25 tygodniu), lekarze dokładają starań, aby przyspieszyć wewnątrzmaciczny rozwój dziecka.
Objawy cholestazy – co musisz wiedzieć?
Do najczęściej występujących objawów cholestazy należą:
• bardzo silny świąd skóry – z początku dotykający głównie dłonie oraz stopy (najmocniejszy świąd dotyczy wewnętrznej strony dłoni oraz podeszwy stóp)
• mdłości, wymioty
• trudności ze snem oraz zasypianiem – wynikają właśnie z powodu dokuczliwego swędzenia
• żółte zabarwienie skóry oraz białek oczu, będące efektem rozwijającej się żółtaczki (objaw ten pojawia się zwykle w ciągu tygodnia lub dwóch od ustąpienia swędzenia)
• pojawienie się zmian na skórze (efekt ciągłego, bardzo trudnego do opanowania drapania skóry)
Krótko mówiąc – jeżeli poczujesz, że intensywnie swędzą cię dłonie i stopy – nie zwlekaj. Jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem prowadzącym ciążę albo udaj się do szpitala.
Gdy lekarz potwierdzi cholestazę…
Ciąża z cholestazą to ciąża zagrożona, wymagająca większej niż zwykle kontroli oraz pełnej diagnostyki. Co to oznacza dla przyszłej mamy?
Po pierwsze, twoje dziecko będzie często monitorowane. Zostaniesz poddana takim badaniom, jak KTG, NST oraz test Manninga. Lekarz poprosi cię także o zwracanie bacznej uwagi na ruchliwość dziecka. Z dużym prawdopodobieństwem zostaniesz umieszczona na oddziale patologii ciąży, gdzie podane zostaną odpowiednie leki.
Leczenie cholestazy ciążowej polega na podawaniu leków minimalizujących swędzenie skóry oraz witaminy K. Ta ostatnia jest konieczna z uwagi na fakt, cholestaza ciążowa może prowadzić do zaburzeń krzepnięcia krwi (stąd ryzyko krwotoku). Bardzo ważne jest także wdrożenie odpowiedniej, lekkiej dla wątroby diety.
Jeżeli przebieg choroby będzie bardzo ciężki, lekarze zdecydują o jej wcześniejszym zakończeniu. Najczęściej poród odbywa się wówczas przez cesarskie cięcie w 36 tygodniu ciąży.
Cholestaza – tylko bez paniki!
Cholestaza ciążowa może być groźną chorobą, ale jeśli jest wcześnie diagnozowana, nie ma powodów do paniki. Pamiętaj jednak, że pierwszy poważny objaw – swędzenie nóg i dłoni, powinien zapalić w twojej głowie światełko alarmowe.
Jeżeli nie możesz skontaktować się z lekarzem albo zostałaś zbagatelizowana, na własną rękę udaj się do laboratorium i wykonaj niezbędne badania: stężenie kwasów żółciowych, enzymów ASPAT i ALAT, fosfatazy alkalicznej i bilirubiny całkowitej. Zapłacisz za nie mniej, niż 100 złotych, a czas w tym przypadku ma ogromne znaczenie.