Przeprowadzenie syna czy córki przez ten czas to test dla rodziców. Na co zwrócić uwagę i jak pomóc nastolatkowi?
Objawy pokwitania, czyli dojrzewania, są psychiczne i fizyczne. Te pierwsze dotyczą zachowania i są bardzo zróżnicowane. Od zwykłych zaburzeń, okazywania złości wobec otoczenia czy napadów płaczu, aż po negatywny stosunek do samego siebie, zamykania się w pokoju i twierdzenia, że nikt nie rozumie jego, jej problemu. Mogą jednak być także takie, jak zmiana towarzystwa, zapisywanie się na kolejne kursy czy do różnych organizacji. To poszukiwanie swojej tożsamości.
Oczywiście, „największymi wrogami” są wtedy najbliżsi, czyli rodzice, rodzeństwo, a rację mają tylko koledzy/koleżanki. Natomiast objawy fizyczne dotyczą zmian ciała: trądzik, zwiększona potliwość i w końcu pojawienie się owłosienia pod pachami i w miejscach intymnych. U dziewcząt pierwszym symptomem dojrzewania fizycznego jest pojawienie się „pączków” w miejscu gruczołów piersiowych, świadczących o rozwoju piersi, a następnie owłosienia łonowego i pod pachami. Normą jest dojrzewanie od 8 r.ż. dziewcząt i 9. chłopców, do 18 r.ż. u obu płci. Pierwsza miesiączka pojawia się przeciętnie dwa lata po tym, jak zaczynają rosnąć piersi — średnio w 12,7 r.ż. U chłopców pierwszym sygnałem jest wzrost wielkości jąder (średnio w 11,5 r.). Jeśli jednak w wieku 15-16 lat nie ma żadnych cech płciowych, czyli owłosienia czy pierwszej miesiączki, warto pójść z dzieckiem do lekarza, żeby ocenił jego wiek kostny i poziom hormonów. Bo zaburzeniem, na które warto zwrócić uwagę u dziecka, jest też nadmierny wzrost lub zbyt maty wzrost (według polskiej siatki centylowej). Lekarzem, do którego powinni się zgłosić rodzice jest pediatra lub endokrynolog. Dobry kontakt dziecka z rodzicem w dzieciństwie nie zawsze gwarantuje tę samą relację w okresie dojrzewania.
Przynajmniej pozornie. Bardzo często „na zewnątrz” relacja ta wygląda na „wojnę pokoleń”, a w rzeczywistości jest cichym krzykiem dziecka o pomoc, którego często rodzice nie słyszą. Świadomy rodzic powinien wziąć to pod uwagę i pomagać dziecku bez jego wiedzy, np. podsuwając odpowiednie czasopisma czy książki. Dziecko musi wiedzieć, że ma oparcie w rodzicach. Jeśli chodzi o stronę fizyczną, to pamiętajmy, by delikatnie omówić z dzieckiem sprawy tzw. techniczne. Matka powinna opowiedzieć córce o miesiączce i higienie intymnej w jej trakcie. A chłopakowi ojciec może pokazać, jak się golić.